کلی باسیلوز یک بیماری عفونی بوده که توسط باکتریوم اشریشیا کولی (که با نام ای کلای شناخته میشود) ایجاد میگردد. این بیماری در سراسر پرندگان دنیا دیده میشود. ای کلای همچنین قادر به ایجاد عفونت زیر پوست (سلولیت) بوده که معمولا با بیماریهای تنفسی در پرنده همراه است. این بیماری میتواند باعث ایجاد سپتی سمی و تلفات بالا در پرنده گردد. کلی باسیلوز پرندگان ابتدا جوجههای گوشتی را تحت تاثیر قرار داده و یکی از عوامل سنگینترین تلفات در سالنهای پرندگان است.
علائم کلی باسیلوز
علائم کلی باسیلوز شامل دیسترس تنفسی، کاهش اشتها و رشد ضعیف است. ضایعات معمولا پس از مرگ شامل عفونت کیسههای هوایی، پری کاردیت، پری هپاتیت و پریتونیت است. کیسهی هوایی سالم و غیر عفونی در پرنده سالم، اگزودای فومی در اوایل بیماری و همچنین اگزودای کازئوس در بیماری پیشرفته دیده میشود.
اتیولوژی (شناخت علت یا علل پدیده)
باکتری ای کلای یک باکتری گرم منفی و بی هوازی اختیاری بوده (بر اساس شرایط محیطی هم به صورت هوازی و هم بی هوازی فعالیت میکند) که جز فلور طبیعی دستگاه گوارش پرندگان است. اگرچه بیشتر باکتریهای ای کلای غیر پاتوژنیک هستند، برخی سویهها قادر به تکثیر خارج از محیط روده و ایجاد بیماری میباشند. این سویهها تحت عنوان پاتوژنیکهای طیور ای کلای یا APEC شناخته میشوند. بیشتر تعداد باکتریهای ای کلای در محیط پرورش پرنده وجود داشته و به صورت آلودگیهای مدفوعی منتقل میگردند. پرندگان با تنفس غبار آلوده به آلودگیهای مدفوعی که مقادیر بالایی باکتری دارند دچار بیماری میگردند.
عوامل مستعدکننده به کلی باسیلوز
بیماریهای تنفسی که مرتبط با ای کلای میباشند به صورت عمده پس از استرسهای تنفسی ایجاد شده با مایکوپلاسماگلیسپتیکوم یا دیگر عوامل ویروسی مانند ویروس بورس عفونی (IBV) و ویروس نیوکاسل (NDV) ایجاد میشوند. تاثیرهای محیطی مانند دما، رطوبت و مقادیر بالای آمونیاک بستر و غبار در سالن پرورش نیز با استرس تنفسی پرنده در ارتباط است.
عوامل حدت پلازمیدی
سویههای پاتوژنیک ای کلای پرندگان به داشتن عوامل حدتی که معمولا توسط پلازمید کد میشوند شناخته شده هستند. بسیاری از عوامل بر حدت باکتری ای کلای اثر گذار است. از این عوامل میتوان به کولیسین V، مقاومت به سرم و اتصالات و همآگلوتیناسیونهای حساس به حرارت نام برد. اتصال به سلولهای اپیتلیال یک نیازمندی اساسی برای کلونیزیشن باکتری ای کلای در سیستم تنفسی است. مکانیسمهای اسکونجر آهن به عنوان یکی از مهمترین فاکتورها شناخته شده است زیرا آهن جهت رشد باکتری و بنابراین شروع عفونت ضروری است. سیستمها بسیاری جهت برداشت آهن توسط این باکتری وجود داشته که اکثر آنها وابسته به پلازمید است. محققان بر این باورند که ترکیبی از این عوامل باعث افزایش پاتوژنسیتی باکتری ای کلای میگردد.
کنترل و پیشگیری از کلی باسیلوز
اقدامات کنترلی جهت پیشگیری از عفونت ای کلای در پرندگان ابتداعا شامل حذف عوامل مستعدکننده میشود که شامل پاکسازی پرندگان علیه مایکوپلاسما، IBV و NDV میباشد. باکتری ای کلای به اغلب ضدعفونیکنندهها و دمای بالاتر از 80 درجه سانتی گراد حساس است بنابراین پاکسازی سالن پرورش پرنده و همچنین کاهش برخورد به سویههای ای کلای پاتوژنیک میتواند کمککننده باشد. اطمینان از تهویه مناسب و ضدعفونی آب آشامیدنی باعث کاهش سطح آلودگی محیطی میگردد. درمان کلی باسیلوز بر پایه آنتیبیوتیک تراپی استوار بوده اما سویههای ای کلای به صورت فزایندهای در حال مقاوم شدن به آنتیبیوتیکها بوده و ممکن است درمان با شکست مواجه گردد.
ضدعفونی آب آشامیدنی
باکتری ای کلای یکی از باکتریهای Water-borne بوده و تا مدتها در آب و سیستم آبرسانی باقی میماند. همچنین این باکتری یکی از باکتریهای مهم در تشکیل بیوفیلم محسوب میگردد. به همین دلیل ضدعفونی آب آشامیدنی یکی از مهمترین روشهای کنترل عفونت با ای کلای در سالن است.
ضدعفونی سالن پرورش
به دلیل اینکه این باکتری به وفور در مدفوع پرندگان یافت میگردد، جهت ضدعفونی سالن پرورش و تولید میتوان از محصولات ضد عفونی کننده استفاده نمود.
درمان کلی باسیلوز
جهت درمان سالن مبتلا به بیماری کلی باسیلوز میتوان از آنتیبیوتیکهای زیادی استفاده نمود:
آدنو کولی Combi mix تایسون: آدنو کولی Combi mix تایسون برای درمان آدنو کولی، سالمونلا، ای کولای، بسیار مناسب میباشد.
آدنو ویروس 4 در 1 Adeno Virus 4 in 1 mix تایسون: یک آنتی بیوتیک با طیف بسیار وسیع و تاثیر سریع میباشد که در بیماریهای آدنوکولی، اکولی و سالمونلا استفاده میشود.
نووا نئوکولی NOVA NEOCOLI: یکی از انواع آنتی بیوتیکهای به صرفه و تاثیر گذار محصول کشور ویتنام میباشد و برای پیشگیری و درمان بیماریهای اسهالی ناشی از E.COLI، اسهال خونی، سالمونلوز، امفالیت مورد استفاده قرار میگیرد.
برای دیدن موارد دیگر درمان این بیماری میتوانید به وبسایت یا اپلیکیشن خانه پرندگان مراجعه کنید.