حتما تا کنون جوجه پرندههای زینتی را مشاهده کردهاید که بسیار ضعیف هستند، برخی از جوجهها هنگام تولد هیچ گونه بال و پری در بدن خود ندارند و چشمانی بسته دارند، مانند جوجه مرغ مینا، جوجه قناری، جوجه عروس هلندی، جوجه گرینچیک یا جوجه کاسکو. بنابراین برای رشد و ادامه حیات جوجهها تغذیه سالم و مداوم برای آنان ضروری میباشد. مادران برخی از جوجهها احساس مسئولیت داشته و وعده غذایی خود را در چینه دان خود هضم کرده و سپس به گلوی جوجهها میریزد. اما در مقابل پرندههای بی مسئولیتی نیز وجود دارد که تمایلی به مراقبت از جوجهها ندارند بنابراین پرورش دهنده برای جلوگیری از مرگ جوجهها به آنها سرلاک میدهند.
معمولا سرلاکها دارای انواع ویتامینها و مواد معدنی و پروتئین هستند که برای جوجهها مناسب بوده و به رشد سریعتر آنها کمک میکند، جوجهها تا یک ماهگی باید سرلاک مصرف کنند و پس از گذشت این مدت میتوان کم کم دانههای درشتی مانند ارزن و کتان را به آنها داد. اما اصول سرلاک دادن در پرندههای مختلف متفاوت میباشد که برخی از پرورش دهندهگان در این مورد سلیقهای عمل میکنند و برخی نیز طبق اصول به تغذیه جوجهها میپردازند.
سرلاک چیست؟
سرلاک در اصل نام یکی از شرکتهای تولید کننده شیرخشک و غذای مخصوص بچههای زیر یکسال میباشد که در این میان شرکتهای زیادی وجود دارند اما سرلاک به عنوان برترین و بهترین تولید کننده غذای کودک شناخته شده است. اما همین اصطلاح در میان پرورش دهندگان پرندههای زینتی نیز رواج پیدا کرده است، تا جایی که بیشتر آنها غذای مخصوص جوجهها را سرلاک جوجه مینامند و اگر پرندهای جوجه باشد و فقط از همین غذا تغذیه کنند، به آنها پرنده سرلاکی(یا جوجه سرلاکی) میگویند.
سرلاک پرنده چطور ساخته میشود؟
برخی از پرورش دهندگان با استفاده از غذای مخصوص کودکان جوجههای تازه به دنیا آمده خود را تغذیه میکنند، اما در صورت استفاده از سرلاک کودک باید دقت نمود که پودر مورد نظر شیر نداشته باشد و یا حداقل لاکتوز کمتری در شیر وجود داشته باشد زیرا سیستم هاضمه پرندگان قادر به هضم لاکتوز موجود در شیر نبوده و در نهایت تلف خواهند شد.
اما در مقابل پرورش دهندگانی که حرفهای هستند و به تغذیه جوجههای خود اهمیت بیشتری میدهند از غذاهای مخصوص جوجهها استفاده میکنند که شامل انواع ویتامینها، پروتئینها و مواد معدنی مورد نیاز جوجهها میباشد، این غذا مانند سرلاک بچه به صورت پودری بوده و برای تغذیه جوجهها باید آن را در آب ولرم حل نمود و به جوجه داد. غذاهای مختلفی برای جوجه ها در بازار وجود دارند که برخی از آنها ممکن است برای پرنده شما مضر باشد بنابراین توصیه میکنیم حتما قبل از اقدام به خرید با فردی باتجربه و متخصص در این زمینه مشورت کنید، به عنوان مثال غذای مخصوص جوجه طوطیها برای جوجه قناریها مناسب نیست چون ممکن است درصد پروتئین و مواد معدنی موجود در غذای طوطیها متفاوت باشد در نتیجه تغذیه قناری از غذای طوطی برای قناریها به شدت مضر خواهد بود پس سرلاک مناسب پرنده چیست از جمله معروف ترین و با کیفیت ترین سرلاکهای مناسب پرنده موجود در بازار که مخصوص هر پرنده تولید شده است مانند ورسله لاگا(versele laga)، راف(raff)، هاگن، سیتاکوس و سرینوس میباشد که نوع مناسب پرنده خود را میتوانید از فروشگاه خانه پرندگان خریداری نمایید.
نحوه سرلاک دادن به جوجه طوطی
توضیح نحوه سرلاک دادن به جوجه طوطیها بسیار ساده خواهد بود اما انجام این کار نیاز به حساسیت بالایی دارد و تجربه در این زمینه بسیار کمک کننده خواهد بود، بنابراین اگر جزو کسانی هستید که تاکنون تجربه پرورش پرندههای زینتی را نداشته اید، حتما از یک یا چند پرورش دهنده موفق در این زمینه کمک و مشاوره بگیرید. اما در حالت کلی برای سرلاک دادن به جوجهها باید ابتدا بسته تهیه شده را در آب جوش یا ولرم بریزید تا کاملا نرم شود، دقت کنید که آب زیادی نریزید تا حالت خمیری خود را از دست ندهد.
پس از آماده نمودن سرلاک مخصوص طوطی سانان باید مقداری از آن را درون سرنگ مخصوص بریزید (دقت کنید که سرنگ مخصوص جوجه طوطیها را تهیه کنید، سرنگها باید لوله درازی داشته باشند تا کاملا در حلق جوجه جا شود) بعضی از جوجهها اشتهای زیادی دارند و برخی نیز کم اشتها هستند بنابراین غذا را به اندازه به آنها بدهید تا موجب استفراغ آنها نگردد. هم چنین این نکته مهم را به خاطر بسپارید که جوجههای تازه به دنیا آمده قدرت هاضمه ضعیفی دارند و اگر مقدار زیادی سرلاک به آنها داده شود، در چینه دان آنها تجمع خواهد کرد و در نتیجه فاسد خواهد شد که نتیجه آن نیز مرگ جوجهها خواهد بود، بنابراین اکیدا توصیه میشود از مقدار کم شروع کنید.
اگر میخواهید جوجه طوطیها رشد بهتری داشته باشند میتوانید چند قطره کلسیم پلاس نیز به سرلاک آنها اضافه کنید و هم چنین سعی کنید مقدار سرلاکی که آماده میکنید به اندازه همان وعده باشد.
در حالت کلی تغذیه جوجه کلیه طوطیها ائم از کاسکو، مرغ عشق، عروس هلندی، کاکادو، ماکائو، ملنگو و… به روش یکسانی صورت میگیرد چون طوطیسانان آناتومی بدنی یکسانی دارند و از لحاظ تغذیهای نیز بسیار شبیه به یکدیگر هستند.
نحوه سرلاک دادن به جوجه قناری و فنچ
از آنجایی که جوجه قناری و جوجه فنچ روش پرورش یکسانی دارند، بنابراین هر دوی آنها را به یک صورت توضیح میدهیم. بهتر است تغذیه جوجهها را به مادرشان بسپارید اما اگر مادر جوجهها بنا به هر دلیلی قادر به تغذیه جوجهها نیست میتوانید با استفاده از یک سرنگ و یا میله تمیز به تغذیه جوجهها بپردازید. برای اینکار ابتدا باید سرلاک مخصوص قناری یا سهره را تهیه نمایید و روزانه سه وعده جوجهها را با آن تغذیه کنید.
با توجه به اینکه جوجهها در بدو تولد چشمانی بسته دارند و هم چنان با دهانی باز منتظر غذا هستند، بنابراین میتوانید غذا را به راحتی از طریق سرنگ در حلقشان فرو کنید، اما پس از مدتی که جوجهها چشم باز کردند باید با سوت زدن آنها را از وجود غذا با خبر کنید تا دهان خود را برای دریافت غذا باز کنند، پس از باز شدن دهانشان میتوانید با استفاده از همان سرنگ غذا را در دهانشان بگذارید.